Magdalena Roguska-Németh Kosztolányi Dezső novelláiról


Magdalena Roguska-Németh írt recenziót a Kosztolányi Dezső válogatott novelláit tartalmazó Dom kłamczuchów (Warszawa, Państ. Instytut Wydawniczy, 2019) című, lengyel nyelvű műfordításkötetről. A novellákat válogatta és fordította Teresa Worowska. A lengyel nyelvű recenzió a Nowe Książki kritikai havilap 2020/2. számában jelent meg:

“Dezső Kosztolányi to pisarz należący do tzw. wielkiego pokolenia „Nyugatu” (węg. Zachód), najważniejszego periodyku literackiego pierwszej połowy dwudziestego wieku, którego powstanie w 1908 roku uważa się za początek modernizmu na Węgrzech. Mowa o czasopiśmie, wokół którego skupiali się niemal wszyscy autorzy, liczący się na ówczesnej scenie literackiej. O wyjątkowej randze „Nyugatu” świadczy między innymi to, że aż do lat dziewięćdziesiątych minionego stulecia „oficjalna”, akademicka historia literatury periodyzowała literaturę pierwszej połowy dwudziestego wieku poprzez pokolenia rzeczonego czasopisma. Zmianę tego paradygmatu przyniósł dopiero koniec dwudziestego wieku, kiedy to wypracowano nową periodyzację literatury węgierskiej, opartą na modelu niemieckim, uwzględniającą pisarstwo klasycznego modernizmu, awangardy, późnego modernizmu oraz postmodernizmu. Okazało się wówczas, że wśród pisarzy związanych z „Nyugatem” o dorobkach literackich dotychczas uważanych za względnie równoważne byli tacy, których dzieła, z punktu widzenia dalszych dziejów węgierskiej literatury, lepiej wytrzymały próbę czasu. Takim autorem był właśnie Dezső Kosztolányi, twórca wyjątkowo wszechstronny, który pozostawił po sobie bogaty dorobek zarówno prozatorski, jak i poetycki. Jego twórczość liryczną historycy literatury zestawiają z utworami takich mistrzów europejskiej moderny, jak T.S. Eliot, Ezra Pound czy Gottfried Benn. Był on jednak równie utalentowanym nowelistą i to w tym tylko pozornie niewymagającym gatunku literackim osiągnął najwyższy poziom artyzmu.”

A teljes szöveg a Nowe Książki oldalán olvasható.